Türkiye’nin kurutulmuş domates üretim merkezlerinden İzmir’in Torbalı ilçesi, bu sezonda kuru domates üretiminde yoğun bir mesaiye girdi. Nisan ayında ekimi yapılan domatesler, Temmuz ayında hasat edilerek, kamyon veya traktörlerle Torbalı Ovası’ndaki tarlalara taşınıyor. Burada, tarım işçileri tarafından domatesler ikiye bölünerek örtülerin üzerine sıralanıyor ve müşteri taleplerine göre kükürtlü veya tuzlu olarak bir hafta boyunca güneş altında kurutulmaya bırakılıyor.
Torbalı’nın kuru domates işleme sürecinde çalışan işçilerin büyük çoğunluğunu Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden gelen tarım işçileri oluşturuyor. Uzun yollar kat ederek memleketlerinden yüzlerce kilometre uzakta yaşayan bu aileler, kurdukları çadırlarda “gurbet mesaisi” olarak adlandırdıkları bu süreçte yoğun bir çalışma temposuna giriyor. Kavurucu sıcak altında saatlerce çalışan bu işçiler, el çabukluklarına bağlı olarak günde ortalama 100-150 kasa domates kesebiliyorlar. İşlem yaptıkları kasa sayısına göre ücret alan bu işçiler, daha fazla domates kesebilmek için adeta zamanla yarışıyor.
Üretim sürecinin detaylarını paylaşan kuru domates üreticisi ve ihracatçısı Kemal Saygıner, bu yıl oldukça gelir getirici bir sezon yaşadıklarını belirtiyor. Saygıner, “Havaların ısınmasıyla sezon başladı ve bu süreçte yaklaşık 1000 ton kuru domates ürettik,” şeklinde ifade etti. Her sabah sergi alanına 20 kamyon dolusu domates getirdiklerini ve bu domateslerin tek tek kesilip kuruması için bırakıldığını ekleyerek, bu sürecin ardından ürünlerin işletmeye götürüldüğünü söyledi. İşletmede yapılan ön seçimden sonra ürünler soğuk hava depolarında saklanıyor. Saygıner, ürünlerin Amerika, Brezilya, Fransa ve Almanya gibi ülkelere ihraç edildiğini vurguladı ve “Şu anda güncel satış fiyatımız 3,5 avro civarında. Amerika’ya ise 4,5 dolar civarında satış yapıyoruz. Ülkemizde yetişen domatesler, diğer ülkelerin domateslerine kıyasla çok lezzetli. Bu kalitemizi ve lezzetimizi koruduğumuz müddetçe dünya pazarlarında yer bulmaya devam edeceğiz,” dedi.
Torbalı Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Abdulvahap Olgun ise coğrafi işaretli kuru domatesin 100 ülkenin sofrasına lezzet kattığını ifade etti. Olgun, bölgede hasat edilen domateslerin yaklaşık yüzde 20’sinin kurutma işlemine ayrıldığını belirterek, bu ürünlerin büyük oranda ihracata yönlendirildiğini belirtti. Kuru domates ihracatında her yıl bir artış gözlemlendiğini vurgulayan Olgun, “Amerikalılar, Torbalı ve Türkiye’nin kuru domatesini keşfetmeye başladı. Bu yıl büyük bir ilgi görüyoruz. ABD’ye yönelik kuru domates ihracatımızda yüzde 20’lik bir artış var,” şeklinde konuştu.
Torbalı’daki kuru domates üretimi, bölgenin tarım sektörü için büyük bir öneme sahipken, bu sürecin sağladığı istihdam da dikkate değer. Tarım işçilerinin yoğun çabaları, Torbalı’nın kuru domatesinin dünya pazarında daha fazla tanınmasına ve talep görmesine olanak sağlıyor. Hem yerel ekonomiye katkıda bulunan hem de uluslararası pazara açılan bu sektörde, Torbalı’nın ismi, sunmuş olduğu lezzetli ve kaliteli ürünler sayesinde daha fazla duyulmaktadır.