Ormanlarımız Tehdit Altında: Kritik Uyarılar!

0

BEĞENDİM

0

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Ufuk Özkan, Türkiye’nin orman ekosistemlerini tehdit eden önemli faktörlere dikkat çekerek, “Kritik bir eşikteyiz. Ormanlarımız şiddetli bir stres altında. Ancak tedbirli olup süreci iyi yönettiğimiz sürece bu gidişatı engelleyebiliriz.” ifadelerini kullandı. Özkan, sıcaklık artışları, kuraklık ve insan baskısının, Türkiye’nin orman ekosistemleri üzerindeki etkilerini vurguladı.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine dayanarak, Dr. Özkan, Türkiye genelindeki maksimum sıcaklıkların uzun dönem ortalamalarına göre 3,2 °C arttığını ve ortalama sıcaklıklarda yüzde 15’lik bir artış yaşandığını belirtti. Ayrıca, yağışlarda en az yüzde 30’luk bir azalma gözlemlendiğini ifade etti. Bu durumun ormanlar üzerindeki su stresini artırdığını belirten Dr. Özkan, mevcut verilerin iklim değişikliği ve bu değişimin orman ekosistemleri üzerindeki olumsuz etkilerini gözler önüne serdiğini belirtti. Geçtiğimiz yıllarda ormanların maruz kaldığı yoğun stres dikkat çekici bir durum olarak karşımıza çıkıyor.

Özellikle 2021 yılında yaşanan büyük orman yangınlarının ardından, Türkiye’de orman yangınlarına yaklaşımda önemli bir değişim yaşandığına işaret eden Dr. Özkan, bu yangınların artık yalnızca çevre felaketi olarak değerlendirilemeyeceğini, su temini, biyolojik çeşitlilik, gıda güvenliği ve insan yaşamını tehdit eden çoklu bir afet krizi haline geldiğini vurguladı. Ormanların, toprak koruma, mikroklima düzenleme ve karbon yutağı oluşturma gibi hayati işlevlere sahip olduğunu belirtti ve yangın sonrası bu hizmetlerin ciddi oranda kaybolduğunu hatırlattı. Özkan, ormanın kendini yenileme sürecinin, bölgenin özelliklerine ve orman yapısına bağlı olarak yıllar alabileceğine dikkat çekti.

Yangın riski nedeniyle iğne yapraklı türlerin yerine zeytin veya inci gibi meyve ağaçlarının dikilmesi yönündeki önerileri eleştiren Dr. Özkan, bu tür bir yaklaşımın ciddi ekolojik riskler taşıdığını belirtti. Ege ve Akdeniz gibi bölgelerde, binlerce yıllık ekolojik rekabet sonucunda çam gibi iğne yapraklı türlerin baskın hale geldiğini vurguladı. Özkan, zeytinliklerin bir orman olmadığını ve ormanın sunduğu kapsamlı ekosistem hizmetlerini karşılayamayacağını açıkladı.

Ayrıca, iklim değişikliği nedeniyle orman yangınlarının artık yalnızca yaz aylarına özel bir tehdit haline gelmediğini belirten Dr. Özkan, yılın her döneminde bir risk yönetimi ve mücadele sürecinin gerektiğini ifade etti. Kentlerin ormanlarla kesiştiği noktalarda tüm paydaşların daha dikkatli olması gerektiğini vurgularken, vatandaşların da bu konuda daha duyarlı davranması ve kamu kurumlarına destek olmalarını önerdi. Özkan, afetler meydana gelmeden önce olası tehlikeleri tanımlayıp, risk analizleri yapılmasının önemli olduğunu ifade etti. Riskleri bertaraf etmenin, afetle yüzleşmekten çok daha az maliyetli olduğunu belirterek, bu bakış açısıyla hem doğanın hem de toplumu korumanın mümkün olduğunu vurguladı.