Muhtarlık, köy ve mahallelerin yerel yönetimindeki temel yapı taşlarından biri olarak bilinir. Geçmişte muhtarlar, mahallelinin sesi, köylünün temsilcisi olma görevini üstlenmişken, günümüzde özellikle büyükşehirlerde bu rolün neredeyse sembolik hale geldiği gözlemlenmektedir. Gelişen dijitalleşme ile birlikte, muhtarlık kurumu, metropol alanlarında ihtiyaçtan ziyade bir alışkanlık halini almıştır. Nüfus müdürlüğü işlemleri ve adres değişiklikleri gibi temel hizmetlerin artık e-devlet üzerinden kolayca yapılabiliyor olması, muhtarların rolünü sorgulama ihtiyacını doğuruyor.
Belediyeler, sosyal yardım dağıtımı gibi konularda kendi ekiplerini kullanarak doğrudan hizmet vermekte ve bu durum muhtarların işlevsel alanını daha da daraltmaktadır. Bu noktada, metropoldeki muhtarların asli görevleri ve işlevleri belirsizlik kazanmakta ve toplumda merak uyandırmaktadır. Özellikle, muhtarların belediyelerdeki çıkar ilişkileri de dikkat çekici bir faktör. Çoğu metropol muhtarının kendileri ya da yakınlarının belediyelerde çalışıyor olması, muhtarların mahalledeki aksaklıklara karşı ses çıkarma konusundaki cesaretini azaltmaktadır. Bu durum, muhtarların görevlerini yerine getirme noktasında etik ve sorumluluk algısını sorgulatmaktadır.
Bununla birlikte, köy muhtarlıkları hâlâ önemli ve anlamlı bir işlev görüyor. Köy muhtarları, yerel halkın ihtiyaçlarını ve taleplerini doğrudan yansıtan birer temsilci olarak büyük bir öneme sahiptir. Özellikle tarım, sağlık ve eğitim gibi alanlarda köy muhtarlarının üzerindeki sorumluluk ve yetki, onların toplum üzerindeki etkisini artırmakta ve bu noktada gereken destekle birlikte köy muhtarlıkları, toplumsal yapının önemli bir parçası olmaya devam etmektedir.
Dolayısıyla, metropol muhtarlıklarının işlevselliği yeniden gözden geçirilmeli veya tamamen kaldırılmalıdır. Aksi halde, bu makam hem devlete hem de yerel yönetimlere bir yük haline gelmekte, vatandaşlar için ise hayal kırıklığı yaratmaktadır. Muhtarlık kurumunun geleceği, toplumun bu kuruma olan inancı ve beklentileriyle doğrudan ilişkilidir. Metropol muhtarları konusunda atılacak adımlar, hem yerel yönetimlerin etkinliğini artıracak hem de vatandaşların ihtiyaçlarına daha iyi cevap verecek bir yapı oluşturacaktır. Bu şekilde, muhtarlık kurumu yeniden şekillendirilmeli ve daha işlevsel hale getirilmelidir.
Sonuç olarak, muhtarlık kurumu, geçmişten gelen köklü bir yapıya sahiptir. Ancak, günümüz şehir yaşamında karşılaştığı zorluklar ve değişen ihtiyaçlar, bu kurumun yapısının dönüştürülmesini zorunlu kılmaktadır. Bu dönüşüm sürecinde, köy muhtarlarının güçlendirilmesi ve metropol muhtarlıklarının işlevselliğinin artırılması için gerekli adımlar atılmalı, vatandaşa hizmette kullanılan kaynakların etkinliği sağlanmalıdır.