0

BEĞENDİM

0

Burdur Boubon Antik Kenti ve Marcus Aurelius Heykeli

Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yapılan açıklamalara göre, Anadolu tarihinin kayıp hazinelerinden biri olan Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenli bronz heykel, Milattan Sonra 2. veya 3. yüzyıla tarihlenmektedir. Bu heykel, 1960’lı yıllarda kaçak kazılar aracılığıyla yurt dışına kaçırılarak uzun yıllar boyunca el değiştirmiştir. Sonunda, ABD’nin Ohio eyaletindeki Cleveland Sanat Müzesi koleksiyonuna dahil edilen bu eser, Türkiye’nin 65 yılı aşkın bir süredir peşinde olduğu önemli eserlerden biridir.

Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserler, arkeolog Prof. Dr. Jale İnan öncülüğündeki araştırmalarla gündeme getirilmiştir. Ancak, Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye iade süreci bugüne kadar sonuçlandırılamamıştır. Uzun yıllar süren çalışmalar sonucunda, Bakanlık tarafından toplanan bilimsel veriler sayesinde, heykelin Boubon Antik Kenti’ndeki Sebasteion yapısına ait olduğu kanıtlanmıştır.

Bakanlığın arşiv belgeleri, akademik araştırmalar ve antik kentteki kazı çalışmaları heykelin orijinal yerini açıkça ortaya koymaktadır. Antik kentte yapılan kaçak kazılar hakkında bilgi sahibi olan görgü tanıklarının ifadeleri, bilimsel verileri destekleyince Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi (HSI), Türkiye’nin iade talebini haklı bularak Cleveland Sanat Müzesi’ndeki heykelin el konulmasına karar vermiştir.

Ancak, Cleveland Sanat Müzesi, el koyma kararına itiraz ederek Mahkemeye başvuruda bulundu ve heykelin kökeninin kesin olmadığı yönünde iddialarda bulundu. Kültür ve Turizm Bakanlığı, müzenin bilimsel analiz çalışmaları talebini olumlu karşılayarak, 2024 yılının Mayıs ayında heykelin müzede silikon ayak kalıbının alınacağını ve Boubon Antik Kenti’ndeki bronz heykel kaideleriyle birebir uyumlu olduğunun tespit edileceğini bildirdi.

Cleveland Müzesi tarafından yetkilendirilen arkeometri uzmanı Prof. Dr. Ernst Pernicka ve Bakanlığın uzman konservatörleri, Boubon Antik Kenti ile Burdur Müzesi’nde bulunan Boubon kökenli Valerianus heykeli ve Marcus Aurelius heykelinden kurşun izotop, taş ve toprak analizleri için numuneler aldı. Almanya’daki Curt Engelhorn Arkeometri Merkezi laboratuvarlarında yapılan analizler, heykelin Boubon’da uzun yıllar gömülü kaldığını kesin olarak kanıtladı. Bilimsel bulguların elde edilmesinin ardından, Cleveland Sanat Müzesi Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye iadesini kabul etti ve bu karar Manhattan Bölge Savcılığı tarafından Türkiye’ye bildirildi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile New York Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi arasındaki iş birliği 2021 yılında başlamış olup, bu süreçte Lucius Verus, Septimius Severus ve İmparator Caracalla’ya ait heykeller dâhil olmak üzere birçok Boubon kökenli eser ana vatanına geri dönmüştür. Türkiye, Marcus Aurelius heykelinin iadesi ile kültürel mirasını koruma yolunda önemli bir adım atmış ve tarihi eser kaçakçılığına karşı uluslararası mücadelede büyük bir başarı elde etmiştir.

Marcus Aurelius heykelinin dönüşü, bu uluslararası mücadelede kaydedilen en önemli dönüm noktalarından biri olarak tarihe geçmiştir. Antik çağın en nadide bronz eserlerinden biri olarak kabul edilen bu heykel, Roma İmparatoru Marcus Aurelius’u bir filozof olarak tasvir etmesiyle dikkat