22 Aralık 2024 Pazar
Gazeteci Tolga Saçıkara, tinercilerin ve uyuşturucu bağımlılarının sıkça bulunduğu bir mezarlık hakkında dikkat çekici bir açıklama yaptı. Konuşmasında, Serasker Hüseyin Avni Paşa ve Bahriye Nazırı Kayserili Ahmet Paşa’nın öldürülmesiyle tanınan Çerkes Hasan Efendi’nin hikayesini ele aldı. Saçıkara, Hasan Efendi’nin halk arasında kahraman olarak görüldüğünü, ancak sonrasında tutuklanarak Beyazıt Meydanı’nda idam edildiğini belirtti. İdamdan önceki sorgusunda pişmanlık duymadığını ifade eden Hasan Efendi, tarihte ilk Ömer Halis Demir olarak anılacak bir figür haline geldi. Ancak, onun kabrinin günümüzde harabe bir duruma geldiği ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü’nün burayı restore etmek için ücretsiz almak istediği de ifade edildi. Saçıkara, bu kabristanın ve kahramanın şanına uygun bir şekilde tamir edilmesi gerektiğini savundu.
Osmanlı Cihan Devleti’nin padişahı Sultan Abdülaziz Han’ın gelenekçi yapısı ve dindar görünümü, dönemin ihtilalci paşalarını rahatsız ediyordu. Avrupa’ya benzemek isteyen bu paşalar, en büyük engel olarak Sultan Abdülaziz’i görüyorlardı. 30 Mayıs 1876 tarihinden itibaren, bu paşalar Sultan Abdülaziz’e bir darbe gerçekleştirerek onu Feriye Sarayı’nda gözaltına aldılar. Darbe, 4 Haziran 1876’da Sultan’ın 4 pehlivana şehit edilmesiyle sonuçlandı. Bu olayların ardından, Sultan Abdülaziz Han’ın intikamını almaya karar veren Çerkes Hasan Efendi, bir intikam planı kurarak suikasti gerçekleştirdi.
Çerkes Hasan Efendi, Sultan Abdülaziz’in kayınbiraderi olarak dikkat çekmektedir. İyi bir askeri eğitim almış olan Hasan Efendi, kahramanlık hikayesinin merkezinde yer alıyor. İhtilal sonrası gündemde olan cenaze esnasında intikam almayı planlamış, ama bunun saygısızlık olacağından ötürü ertelemiştir. Cibali’deki eniştesinin evinde kaldığı süre zarfında, hazırlıklarını tamamlayarak Üsküdar’a gitmiş ve burada çeşitli hamlelerle suikast planını hayata geçirmiştir. Beyazıt’taki Mithat Paşa’nın konağında gerçekleştirilen toplantıya girmek için birçok engeli aşmış ve orada iki önemli paşayı öldürmüştür. Bu cesaret, halk tarafından kahramanlık hikayesi olarak benimsenmiş ve büyük bir yankı uyandırmıştır.
Ancak, tutuklanan Çerkes Hasan Efendi’nin sonu hüsran olmuştur. Beyazıt Meydanı’nda idam edilerek hayatına son verilmiştir. İdam sonrası, tarih sayfasındaki yerini almış ve kayıtlara geçmişken kabri günümüzde harabe bir hal almış durumdadır. Edirnekapı’da bulunmakta olup, çevresindeki mezarlıkların durumunun kötü olduğu göze çarpmaktadır. Tinercilerin ve uyuşturucu bağımlılarının barınağı haline gelmiş olan bu mezarlık, kötü kokular ve sivrisineklerin istila ettiği bir alan haline gelmiştir.
Bugün, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü’nün bu alanı ücretsiz almak istediği ifade edilmektedir ve hukuki süreç devam etmektedir. Gazeteci Saçıkara, Çerkes Hasan Efendi’nin hikayesinin anlatılması ve kabri hakkında gerekli adımların atılması gerektiğini vurguladığı konuşmasında, “Çerkes Hasan Efendi, ilk Ömer Halis Demir diyebileceğimiz bir isim” diyerek tarihsel önemini gözler önüne serdi. Ayrıca, mezarlığın durumu ile ilgili acil bir müdahale gerektiğini ve bu kahramana bir iade-i itibar yapmanın önemli olduğunu belirtti. İBB Mezarlıklar Müdürlüğü’nün durumu düzeltmesi konusunda umutlu olduğunu ifade etti.