Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Irak’ın kuzeyinde gerçekleştirilen bir operasyonda metan gazından zehirlenerek yaşamını yitiren askerler hakkında bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, bölgedeki mağaralara yönelik operasyonların 1 Temmuz 2023 tarihinde başladığı ifade edildi. Bu operasyon sırasında, öncelikle keşif köpekleri kullanılarak, ardından ise Mayın ve El Yapımı Patlayıcı Tespit ve İmha Timi ile birinci katta arama tarama faaliyeti gerçekleştirildiği belirtildi. Yapılan incelemelerde, olayın yaşandığı mağarada basamaklı ve kademeli bir yapıda ikinci bir katın daha olduğu tespit edildi.
MSB’nin açıklamasında, olayın yaşandığı 6 Temmuz 2023 günü, mağaraya girilmeden önce köpek ile keşif yapıldığı, keşif sırasında herhangi bir olumsuzluğun tespit edilmediği, bu nedenle 12 personelin, aralıklarla 3 grup halinde (6+4+2) mağaraya girdiği vurgulandı.
Bir gün önce keşfedilen ikinci katın arama tarama çalışmaları sırasında önde ilerleyen askerlerin sendeleme ve bayılma belirtileri göstermeye başladığı aktarıldı. Bu esnada, arkada bulunan irtibat ve emniyet timinin dışarı çıkarak yardım talep ettiği kaydedildi. Olayla ilgili olarak, dışarıda bulunan 5 personelin, arkadaşlarını kurtarmak için hemen mağaraya girmesi gerektiği ve bu durumu takip eden askerlerin de kendilerinin gazdan etkilendiği ifade edildi. Daha sonra, dışarıda kalan 12 personelin ikişerli gruplar halinde mağaraya girdikleri ve gazdan etkilenen personeli dışarı çıkarmaya çalıştıkları belirtildi. En önde bulunan 7 askerin dışında, gazdan etkilenen tüm personelin, arama tarama faaliyetinde görevli askerlerin fedakârlığı sayesinde dışarı çıkarıldığı, ancak tüm müdahalelere rağmen 5 askerinin yaşamını yitirdiği açıklandı.
MSB tarafından sağlanan bilgilere göre, olay sonrasında AFAD ve Türkiye Taş Kömürü Kurumuna bağlı uzman arama kurtarma ekiplerinden yardım talebinde bulunuldu. Çeşitli ölçümler sonucu, mağara içerisinde karbonmonoksit, metan ve hidrojen sülfür gazlarının bulunduğu saptanırken, oksijen oranının yüzde 19’a düştüğü tespit edildi. Bu nedenle mağaraya fanlarla oksijen basılması gerekti. Oksijen seviyesinin yüzde 60’a çıkarılmasının ardından, Türkiye Taş Kömürü Kurumu uzman ekipleri, yaşamını yitiren 7 askerin naaşına ulaşmayı başardı.
Açıklamada, yaşanan olayla ilgili olarak basında ve sosyal medyada ortaya atılan bazı iddiaların gerçeği yansıtmadığı ifade edildi. Özellikle, askerlerin yanında gaz maskesi bulundurmadığı iddiaları yalanlandı. Ancak, maske kullanımıyla ilgili kesin bir bilgi verilmedi. Yalanlanan diğer iddialar ise şunlardı: Gazdan etkilenen personelin tamamının aynı anda mağara içerisine girdiği, görev teçhizatlarının eksik olduğu ve gaz maskelerinin bulunmadığı, mağara içerisinde göçük meydana geldiği ve kimyasal gaz bulunduğu, ayrıca şarapnel ile şehit olan ya da yaralanan askerlerin olduğu iddiaları. Olayın ‘istisnai, öngörülemez ve olağan dışı’ bir durum olduğu kaydedilirken, idari tahkikatın sürdüğü belirtildi.
MSB, olay sonrasında ek tedbirlerin alınacağı ve benzer acıların tekrar yaşanmaması için tüm süreçlerin titizlikle değerlendirileceği konusunda kamuoyuna güvence verdi. Bu bağlamda, olayla ilgili detaylar ve tahkikat süreci tamamlandıktan sonra resmi açıklamalar yapılacağı ifade edildi.